bệnh viêm gan siêu vi A có nguy hiểm không ?

Nhiều phụ huynh đưa bé đi tiêm chủng thường thắc mắc “Bác sĩ ơi bệnh viêm gan siêu vi A có nguy hiểm không ? Bệnh có những triệu chứng gì ? Có cần phải chích ngừa không? Chích ngừa có thể có những tác dụng phụ gì ?” BS Hoàng Lê Phúc, Trưởng khoa tiêu hóa BV Nhi Đồng 1 sẽ có những trao đổi về thắc mắc của phụ huynh xung quanh vấn đề này.

Bệnh viêm gan siêu vi A là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm ở gan do virus viêm gan A gây ra. Bệnh có thể diễn tiến từ nhẹ đến nặng, từ vài tuần đến vài tháng. Khác với bệnh viêm gan siêu B và C lây truyền qua đường máu, quan hệ tình dục không an toàn và mẹ truyền sang con, bệnh viêm gan siêu vi A lây truyền từ người này sang người khác do ăn uống thức ăn, nguồn nước, tiếp xúc với các đồ vật có nhiễm phân của người bệnh dù là với lượng rất nhỏ.

Người bệnh viêm gan A nhập viện điều trị chiếm khoảng 20%, nghĩa là cứ độ 5 người bệnh thì có 1 người nhập viện. Số tử vong do bệnh viêm gan siêu vi A chiếm từ 3 đến 5 người trong 1000 ca bệnh. Người bệnh viêm gan A có thể truyền bệnh dễ dàng cho những người trong gia đình. Bệnh có thể ngừa được bằng cách tiêm vắc xin phòng bệnh viêm gan siêu vi A.

Những triệu chứng mắc bệnh viêm gan siêu vi a

Triệu chứng bệnh thường xuất hiện trung bình 4 tuần (15-50 ngày) sau khi nhiễm virus và thường kéo dài dưới 2 tháng, một số trường hợp có thể kéo dài đến 6 tháng. Tuy nhiên cũng có một số người bị bệnh mà không có triệu chứng gì. Người bệnh viêm gan A có thể có những triệu chứng sau:

-Sốt

-Mệt mỏi

-Mất cảm giác ngon miệng

-Buồn nôn và nôn

-Nước tiểu sậm màu

-Vàng da, vàng mắt

-Đau bụng vùng hạ sườn bên phải, nhất là khi ấn vào

-Phân bạc màu và lỏng hơn bình thường.

Ở trẻ em dưới 6 tuổi thường nhiễm siêu vi A viem gan A sẽ không có triệu chứng (70%), nếu có thìthường sẽ không có vàng da. 70% trẻ lớn hơn vàngười lớn sẽ có vàng da. Để xác định người bệnh có mắc bệnh viêm gan siêu vi A hay không, bác sĩ sẽ hỏi các triệu chứng bệnh, khám da và mắt để tìm dấu hiệu viêm gan, khám bụng để xác định gan có to hơn bình thường hay không. Sau đó bác sĩ sẽ cho làm xét nghiệm máu để xem hoạt động của gan có biểu hiện bất thường hay không và xác định loại virus nào gây viêm gan.

Những đối tượng nên tiêm ngừa bệnh này là:

-Tất cả trẻ em trên 1 tuổi

-Người có bệnh gan mạn tính

-Bệnh nhân được điều trị với yếu tố đông máu

- Người làm việc liên quan đến vắc xin viem gan A trong các phòng thí nghiệm

- Trẻ em, trẻ vị thành niên sống trong vùng có dịch viêm gan A

Để phòng ngừa bệnh cần tiêm 2 liều vắc xin, cách nhau ít nhất 6 tháng và có thể tiêm cùng lúc với các vắc xin khác. điều trị viêm gan a

- Đối với trẻ em, liều đầu tiên tiêm lúc 12-23 tháng tuổi. Trẻ chưa được tiêm lúc dưới 2 tuổi có thể tiêm sau đó.

- Đối với những người khác, có thể tiêm bất cứ khi nào nếu có nguy cơ nhiễm viêm gan A.

Còn những đối tượng nào không nên tiêm ngừa vắc xin viêm gan siêu vi A hoặc hoãn tiêm thưa bác sĩ?

Những người không nên tiêm ngừa vắc xin viêm gan siêu vi A :

- Người có phản ứng dị ứng nặng với mũi tiêm vắc xin viêm gan siêu vi A lần đầu

- Người có phản ứng dị ứng nặng với bất kỳ thành phần nào của vắc xin. Tất cả vắc xin viêm gan A có chứa nhôm và một vài loại thì có chứa 2-phenoxylethanol. Do vậy, hãy báo cho bác sĩ biết đã từng bị dị ứng nặng với những chất nào.

- Người đang bệnh ở mức độ trung bình hoặc nặng nên hoãn tiêm. Nếu bệnh ở mức độ nhẹ thì có thể tiêm được.

- Nếu đang mang thai hãy thông báo cho bác sĩ biết. Mặc dù chưa xác định được tính an toàn của vắc xin viêm gan A trên phụ nữ có thai nhưng cũng chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy vắc xin gây hại cho thai nhi và phụ nữ mang thai.

Vắc xin ngừa viêm gan A có thể gây ra những phản ứng sau tiêm. Thường là những phản ứng nhẹ, những phản ứng nặng rất hiếm khi xảy ra.

Phản ứng nhẹ thường kéo dài từ 1-2 ngày với những triệu chứng sau:

- Đau ở chỗ tiêm, chiếm tỉ lệ ½ ở người lớn và 1/6 ở trẻ em

- Nhức đầu, chiếm tỉ lệ 1/6 ở người lớn và 1/25 ở trẻ em

- Chán ăn, chiếm tỉ lệ khoảng 1/12 ở trẻ em

- Mệt mỏi, chiếm tỉ lệ 1/14 ở người lớn
Phản ứng nặng rất hiếm có trường hợp bị phản ứng dị ứng nặng sau tiêm, thường xảy ra trong vòng một vài phút hoặc một vài giờ sau tiêm.

Phụ huynh và gia đình nên theo dõi các phản ứng sau tiêm. Khi thấy có những dấu hiệu bất thường sau đây thì nên nhanh chóng đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất:

- Sốt cao

- Có thay đổi về hành vi

- Phản ứng dị ứng nặng gồm khó thở, khàn giọng, khò khè, nổi mề đay, da tái xanh, mệt, chóng mặt, mạch nhanh.