AI CÓ THỂ BỊ VIEM GAN A?
Tại những nước chậm tiến khi người nông
dân tiếp tục dùng phân người trong việc trồng trọt tưới rau, hoặc hệ
thống cầu cống không được tẩy uếá cẩn thận, hoặc những nơi đông dân cư
thiếu vệ sinh, bệnh lan tràn một cách tự do, nhanh chóng và dễ dàng.
Việt Nam và các nước láng giềng có tỷ lệ
viêm gan cao nhất thế giới. Vì thế, hầu như tất cả chúng ta, nếu sinh
trưởng tại quê nhà, có lẽ đều bị lây bệnh viem gan A trong quá khứ mà
không hề hay biết.
Các thức ăn, nước uống, cũng như bát
đũa, dao thìa tại những quầy bán rong thiếu vệ sinh có thể là nguyên
nhân chính đưa đến sự lan tràn bệnh viêm gan A (và E) một cách tự do và
nhanh chóng.
Tuy nhiên, ngay cả trên nước Mỹ, bệnh
viêm gan A tái phát từng chu kỳ như một cơn dịch (epidemic), thông
thường cứ 10 năm một lần. Gần đây nhất là vào năm 1995, trên toàn nước
Mỹ đã có hơn trăm ngàn người phải chữa bệnh do “dịch viêm gan siêu vi A” mang
lại trong vòng một vài tháng. Giữa những cơn “dịch” này, bệnh viêm gan A
vẫn tái xuất thường xuyên, gây bệnh tật cho gần 100,000 người mỗi năm
trên nước Mỹ. Bệnh lan tràn dễ dàng hơn từ nước này qua nước nọ, từ lục
địa này qua lục địa kia, nhờ vào phương tiện di chuyển nhanh chóng và
tối tân hiện nay.
Bản đồ sau đây cho thấy những tiểu bang
Hoa Kỳ với những tỷ lệ của bệnh viêm gan A. Các tiểu bang như Arizona,
Alaska, Oregon, New Mexico, Utah, Washington có tỷ lệ bệnh viêm gan A
cao nhất nước Mỹ, với khoảng 30 đến 48 bệnh nhân trong 100,000 người,
mỗi năm.
TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH VIÊM GAN A
Vi khuẩn viêm gan A chỉ gây sưng gan cấp
tính (acute inflammation) chứ không tạo nên những biến chứng lâu dài,
như sơ gan (fibrosis), chai gan (cirrhosis), hoặc ung thư gan, như vi
khuẩn viêm gan B, C, và D.
Triệu chứng của bệnh viêm gan A có thể thay đổi tùy theo lứa tuổi của bệnh nhân khi bị lây bệnh. Càng trẻ tuổi chừng nào, bệnh càng nhẹ chừng nấy. Hơn 80% trẻ em dưới 2 tuổi, khi bị lây, thường không có bất cứ một triệu chứng nào. Ngược lại hơn 80% bệnh nhân lớn hơn 6 tuổi sẽ bị bệnh viêm gan A “hành hạ” với những triệu chứng tiêu biểu từ rất nhẹ đến rất nặng. Càng lớn tuổi chừng nào, các triệu chứng của bệnh viêm gan A càng nặng chừng nấy. Và tùy theo sức khỏe của mỗi cá nhân bệnh có thể phát triển thành một trong 5 trường hợp sau đây:
Triệu chứng của bệnh viêm gan A có thể thay đổi tùy theo lứa tuổi của bệnh nhân khi bị lây bệnh. Càng trẻ tuổi chừng nào, bệnh càng nhẹ chừng nấy. Hơn 80% trẻ em dưới 2 tuổi, khi bị lây, thường không có bất cứ một triệu chứng nào. Ngược lại hơn 80% bệnh nhân lớn hơn 6 tuổi sẽ bị bệnh viêm gan A “hành hạ” với những triệu chứng tiêu biểu từ rất nhẹ đến rất nặng. Càng lớn tuổi chừng nào, các triệu chứng của bệnh viêm gan A càng nặng chừng nấy. Và tùy theo sức khỏe của mỗi cá nhân bệnh có thể phát triển thành một trong 5 trường hợp sau đây:
1) Viêm gan “thầm lặng” (asymptomatic)
2) Viêm gan tiêu biểu (classical hepatitis),
3) Viêm gan với vàng da mãn tính (cholestatic).
4) Viêm gan “tái phát” nhiều lần (relapsing).
5) Viêm gan “ác tính” (Fulminant hepatitis).
2) Viêm gan tiêu biểu (classical hepatitis),
3) Viêm gan với vàng da mãn tính (cholestatic).
4) Viêm gan “tái phát” nhiều lần (relapsing).
5) Viêm gan “ác tính” (Fulminant hepatitis).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét